เลือกใช้ฤกษ์โกนผมไฟ…ปูทางชีวิตที่ประสบความสำเร็จให้ลูกรัก

โกนผมไฟ คืออะไร ? โกนผมไฟ หรือ พิธีทำขวัญเดือน เป็นพิธีโบราณ คนส่วนใหญ่มีความเชื่อกันว่า เมื่อเด็กได้ทำการโกนผมไฟแล้ว  ต่อไปเด็กจะเลี้ยงง่ายไม่งอแง มีความเจริญก้าวหน้า  มีผู้ใหญ่หรือสิ่งศักดิ์สิทธิ์ที่คอยคุ้มครองจากสิ่งไม่ดี และผมของเด็กที่ติดมากับครรภ์มารดานั้น ไม่ค่อยสะอาดนัก จึงต้องโกนทิ้งเพื่อให้ผมขึ้นมาใหม่นั้นมีความดกดำและหนาเท่ากัน

ในสมัยโบราณมักจะทำพิธีโกนผมไฟ กันเมื่ออายุเด็กครบ 1 เดือน เนื่องจากจะโกนเมื่อแรกคลอดเลยนั้นก็ไม่สะดวก เพราะคุณแม่ยังคงต้องวุ่นอยู่กับการเลี้ยงดูลูกและจัดหาข้าวของเครื่องใช้ ตัวคุณแม่เองเพิ่งคลอดก็ยังไม่ค่อยแข็งแรงนักอีกสาเหตุหนึ่งคือเด็กที่คลอดใหม่ๆ กะโหลกศีรษะยังบอบบาง เมื่อทารก คลอดจาก ครรภ์มารดา ครบ 1 เดือน ถือว่าพ้นเขตอันตราย กลายเป็น “ลูกคน” แน่นอน หากโกนผมไฟช้ากว่านี้มีความเชื่อกันว่า จะทำให้เด็กดื้อ และเลี้ยงยาก คนโบราณก่อนทำการโกนผมไฟ ก็มักจะดูฤกษ์โกนผมไฟ โดยมักจะเลือกวันที่เป็นฤกษ์ดี ฤกษ์ที่โหราจารย์หาให้ตามดวงชะตา (ผูกดวงตามเวลาเกิด)  เลือกเวลาที่เป็นมงคล  ถูกโฉลกกับตัวเด็กเป็นสำคัญ

ดังนั้นเมื่อครบ 1 เดือน กับ 1 วัน จึงจัดให้มีการทำขวัญ (โกนผมไฟ) ขึ้น เพื่อเป็นสิริมงคลแก่ เด็ก ส่วนพิธีโกนผมไฟ จะใหญ่โตมโหฬารอย่างไรนั้น ก็สุดแต่กำลังทรัพย์ ของบิดามารดา เป็นสำคัญ ในสมัยก่อนพิธีโกนผมไฟนั้นมีขั้นตอนค่อนข้างมาก  หลักของการโกนผมไฟ ก็คือ นิมนต์พระสงฆ์เจริญพระพุทธมนต์ เชิญผู้ใหญ่ในพิธีหลั่งน้ำมนต์ ด้วยสังข์น้ำที่ศีรษะเด็ก ระหว่างนั้น พระสงฆ์สวดชะยันโต ปี่พาทย์บรรเลงเพลงอวยชัย จากนั้นมอบเด็กให้ผู้อื่นมาโกนผมไฟต่อ พอเสร็จพิธีโกนผมไฟแล้ว จะมีพิธีเอาเด็กลงอู่สู่เปล

แต่ในปัจจุบัน พิธีรีตองเหล่านี้นับวันยิ่งหายากเต็มที เพราะไม่ว่าด้วยสาเหตุของเวลาที่จำกัด บวกกับยุคสมัยที่เปลี่ยนแปลงไป ส่วนใหญ่เลยโกนผมไฟกันเอง ซึ่งจะง่ายขึ้นถ้าโกนในช่วงที่เด็กกำลังหลับอยู่ อุปกรณ์ในการโกนผมไฟนั้นมี ใบมีดโกน กรรไกร หวี ใบบอน หรือ ใบบัว 1 ใบ (ไว้รองเส้นผม) และดอกอัญชัญ

ตามธรรมเนียมปฏิบัติ เมื่อโกนผมเสร็จแล้ว เส้นผมที่ไว้บนใบบอน หรือใบบัว ผู้ใหญ่จะเอาไปลอยน้ำ โดยที่เก็บส่วนหนึ่งใส่กล่องไว้พอเป็นพิธี แล้วไปวางในเตียงของเด็ก หรือไว้ใกล้ตัวเด็ก เพราะโบราณเชื่อกันว่า เด็กจะไม่งอแง เลี้ยงง่าย เมื่อโตไปจะมีความเจริญรุ่งเรื่องก้าวหน้าใน และมีผู้ใหญ่หรือสิ่งศักดิ์สิทธิ์ที่คอยคุ้มครองจากสิ่งไม่ดีค่ะ

ขั้นตอนสุดท้ายที่ขาดไม่ได้คือ นำดอกอัญชัน โดยขยี้ให้สีของดอกไม้ออกมา แล้วนำมาทาที่ศีรษะของเด็ก เพื่อที่ว่าผมที่ขึ้นใหม่จะได้ดกดำมากกว่าเดิม   นอกจากโกนผมไฟแล้ว คิ้วของเด็กก็ต้องโกนด้วยเช่นกัน ดังนั้น คนโบราณจึงนิยมนำ ก้านพลูมาเขียนคิ้วเพื่อให้คิ้วที่ขึ้นมาดกดำ และสวยงามได้รูป